شورای امنیت
شورای امنیّت سازمان ملل متّحد یکی از ارکان سازمان ملل است که وظیفة پاسداری از امنیّت و صلح بین المللی را به عهده دارد. بر اساس منشور سازمان ملل متّحد، قلمرو قدرت شورای امنیّت شامل اعزام نیروهای پاسدار صلح، تصویب تحریم های بین المللی و اعطای اجازه استفاده از نیروی نظامی علیه کشورهای متخاصم است. تصمیمات این شورا به صورت قطعنامه های شورای امنیّت اعلام می شود. بدین ترتیب شورای امنیّت با اختیاراتی وسیع، مجری نظام امنیّت مشترک شد و در مقام رکنی انتظامی مسئول استقرار نظم و امنیّت در جهان گردید.
شورای امنیّت پنج عضو دائم (آمریکا، روسیه، چین، فرانسه و انگلیس) و ده عضو انتخابی (غیردائم) دارد. پنج عضو دائم این شورا در تصمیمات و رأی گیری های شورا حقّ وتو دارند. ریاست شورای امنیّت نوبتی است (به ترتیب الفبای انگلیسی) و طول مدّت آن یک ماه است.
شورای امنیّت سازمان ملل متّحد عهده دار انجام وظایف و البتّه دارای اختیاراتی است. از جمله این وظایف و اختیارات عبارتند از:
1-مسئول اوّلیّه حفظ صلح و امنیّت بین المللی.
2-توصیه روشهای مسالمت آمیز حل وفصل اختلافات بین المللی.
3-تأسیس ارکان فرعی که برای انجام وظایف خود لازم میداند.
4-توسّل به قوّة قهریّه برای حفظ یا اعادة صلح در صورت لزوم.
5-تنظیم برنامه جهت تأسیس سیستمی برای هدفمندی استفاده از تسلیحات نظامی و نظارت بر آن.
6-تحقیق، تجزیه و تحلیل هر وضعیّتی که باعث افزایش تنش شود.
7-فراخوانی اعضاء برای اعمال تحریم های اقتصادی و سایر ابزارهایی که با توسّل به زور ارتباطی ندارند در جهت جلوگیری یا توقّف هر نوع تجاوز و عملی کردن تصمیمات شورا.
8- بکارگیری نظام قیمومت بین المللی در صورت ضرورت در مناطق استراتژیک.
9- تعیین وجود تهدید به صلح یا اقدام تجاوزکارانه و ارائه توصیه درباره اینکه چه اقدامی باید صورت گیرد.
10- دعوت از طرف های مربوط برای پیروی از اقدامات موقّتی که برای پیشگیری از وخامت اوضاع ضروری یا مطلوب به نظر می رسد.
آلمان؛ حامی تغییرات شورای امنیت
پس از اعلام گوترش مبنی بر لزوم تغییر در شورای امنیت و موافقت ضمنی آمریکا با آن، دولتها بدنبال کسب کرسی در شورای امنیت افتاده‌اند . وزیر خارجه آلمان اخیرا ضمن اعلام آمادگی برای نقش آفرینی بیشتر کشورش در صحنه جهانی، خواستار اصلاح ساختار نهادهای بین‌المللی از جمله شورای امنیت سازمان ملل متحد شد. وی افزود: جهان دستخوش تغییرات مهمی شده است و نهادهای بین المللی باید خود را با واقعیت‌های جدید وفق دهند. قوانین و ساختار شورای امنیت سازمان ملل آخرین بار حدود ۶۰ سال پیش اصلاح شد، اما از آن زمان ده‌ها کشور در آمریکای لاتین، آفریقا و آسیا استقلال خود را به دست آورده‌اند که همه این کشورها خواستار سهم بیشتر در صحنه بین‌الملل هستند . وزیر آلمانی تاکید کرد که آلمان آماده است تا با همکاری شرکای سنتی و جدید خود، نقش فعال تری در صحنه بین المللی برای مقابله با چالش‌های جهانی ایفا کند. اظهارات وزیر امورخارجه آلمان به معنای تلاش این دولت برای کسب «کرسی مشترک» با دولتهای همسو است که در برخی مدلهای تغییر اعضای شورا مدنظر قرار گرفته است.
منابع:
1-حجازی امیرالدین، صلح چی محمدعلی، تأثیر شورای امنیّت سازمان ملل متّحد در ایجاد امنیّت و عدالت کیفری بین المللی، پژوهش حقوق کیفری، دوره نهم، شماره سی وسوم، زمستان 1399.
2-کانال حقوق بین الملل @intllaw
3-پایگاه خبری سرزمین مانا
