
رئیس کمیسیون اروپا با تأکید بر اینکه نظم امنیتی اروپا در حال فروپاشی است، خواستار افزایش فوری سرمایهگذاریهای دفاعی شد و تصریح کرد که دوران اتکای کامل به آمریکا به سر آمده و اروپا باید با شجاعت بیشتری در مسیر دفاع مشترک گام بردارد.
به گزارش سرزمین مانا به نقل از ایرنا، اورسولا فوندرلاین رئیس کمیسیون اروپا در سخنرانی خود در پارلمان اروپا با تأکید بر لزوم تحول در ساختار دفاعی این قاره اعلام کرد: «دیگر نمیتوان صلح در اتحادیه اروپا را امری بدیهی دانست. اکنون زمان آن رسیده که اروپا مسئولیت بیشتری در قبال امنیت خود بر عهده بگیرد و این امر نیازمند اقدامی قاطع، نه گامهای تدریجی، بلکه یک جهش بزرگ در سیاستهای دفاعی است.»
فوندرلاین در سخنان خود تأکید کرد که بحران امنیتی فعلی نشان داده است که تصورات پیشین درباره امنیت اروپا یک توهم بوده است و کشورهای این قاره باید برای مقابله با تهدیدات جدید آماده شوند.
وی با اشاره به وابستگی بیش از حد کشورهای اروپایی به چتر امنیتی آمریکا گفت: «پس از پایان جنگ سرد، برخی تصور میکردند که روسیه میتواند در معماری امنیتی اروپا ادغام شود، برخی دیگر نیز امیدوار بودند که میتوان برای همیشه به حفاظت کامل آمریکا متکی بود. در نتیجه، هوشیاری خود را از دست دادیم، هزینههای دفاعیمان را کاهش دادیم و در حالی که گمان میکردیم از یک “سود صلح” بهرهمند شدهایم، در واقع فقط یک “کسری امنیتی” داشتیم.»
وی افزود که اکنون دوران این توهمات به سر رسیده و اروپا باید بدون تعلل مسئولیت دفاع از خود را بر عهده گیرد.
نیاز فوری به تقویت قوای نظامی
فوندرلاین در بخش دیگری از سخنانش مواضع خصمانه اروپا علیه روسیه را تکرار و این کشور را یک “همسایه متخاصم” توصیف کرد که در حال افزایش توان نظامی خود است. به گفته وی، «دستگاه نظامی روسیه از اروپا پیشی گرفته است. کرملین بیش از کل اروپا هزینه نظامی دارد و تولیدات دفاعی اروپا همچنان در سطحی پایینتر قرار دارد».
وی همچنین از شکافهای موجود در تأمین تسلیحات برای اوکراین ابراز نگرانی کرد و گفت: «نیاز فوری به پر کردن این شکافها وجود دارد و اروپا باید تضمینهای امنیتی قویتری به اوکراین ارائه دهد.»
رئیس کمیسیون اروپا در ادامه به طرح جدید اتحادیه اروپا برای تقویت توان دفاعی این قاره اشاره کرد و گفت: «من طرحی به رهبران اروپا ارائه کردهام که هدف آن بسیج تمامی منابع مالی برای تقویت و تسریع تولیدات دفاعی اروپا است. این طرح شامل سه محور اصلی است: افزایش بودجههای دفاعی کشورهای عضو، تأسیس یک صندوق امنیتی جدید و استفاده از منابع مالی همبستگی اروپا».
وی در توضیح این سه محور گفت که نخست، افزایش هزینههای دفاعی از طریق «بند فرار ملی» انجام خواهد شد. این ابزار که در قوانین جدید مالی اتحادیه اروپا پیشبینی شده، به کشورهای عضو اجازه میدهد در چهار سال آینده ۶۵۰ میلیارد یورو برای دفاع هزینه کنند.
دومین محور، ایجاد صندوق ویژهای به نام SAFE است که ۱۵۰ میلیارد یورو وام برای سرمایهگذاری در حوزههایی مانند پدافند هوایی، پهپادها، موشکها، مهمات و امنیت سایبری ارائه خواهد کرد. در نهایت، سومین محور شامل بهرهگیری از منابع مالی بلااستفاده در پروژههای دفاعی است که به کشورهای عضو امکان میدهد بخشی از منابع خود را برای تقویت زیرساختهای دفاعی و تحقیقات اختصاص دهند.
اروپا در مسیر یک تحول تاریخی
فوندرلاین در بخش پایانی سخنان خود ادعا کرد که اکنون اروپا هم توان اقتصادی دارد و هم اراده سیاسی لازم را پیدا کرده است تا گامی بلند در مسیر دفاع مشترک بردارد. وی گفت: «همه ما آرزو داشتیم که در دورانی صلحآمیزتر زندگی کنیم، اما اکنون وظیفه ما این است که از قدرت اقتصادی و صنعتی خود استفاده کنیم تا بازدارندگی لازم را ایجاد کنیم».
رئیس کمیسیون اروپا از تشکیل یک “اتحاد دفاعی اروپایی” خبر داد و گفت که این اقدام گامی در جهت تقویت امنیت و وحدت در اروپا خواهد بود. فوندرلاین در پایان گفت:«این لحظه تاریخی برای اروپا است و به آن پاسخ خواهد داد».
به گزارش ایرنا، اتحادیه اروپا در سالهای اخیر با فشار فزایندهای برای افزایش استقلال دفاعی خود مواجه بوده است. پس از جنگ اوکراین و کاهش تعهدات آمریکا در ناتو، مقامات اروپایی بهطور فزایندهای بر لزوم کاهش وابستگی به واشنگتن و تقویت توان نظامی مستقل تأکید کردهاند.
جنگ اوکراین که در اسفند ۱۴۰۰ با حمله روسیه آغاز شد، بار دیگر ضعف دفاعی اروپا را آشکار کرد. با وجود حمایتهای گسترده مالی و تسلیحاتی اتحادیه اروپا از اوکراین، شکافهای جدی در توان دفاعی این قاره مشهود است. در همین حال، فرانسه و آلمان بارها خواستار افزایش بودجههای دفاعی و ایجاد نیروی نظامی مشترک اروپایی شدهاند.
طرح جدید فوندرلاین در حالی ارائه شده که انتخابات پارلمان اروپا در سال ۲۰۲۴ نیز نشان داد که مسئله امنیت و دفاع از جمله مهمترین دغدغههای رایدهندگان اروپایی است. اکنون باید دید که آیا اتحادیه اروپا در سایه چرخش مواضع کاخ سفید، میتواند با اجرایی کردن این طرحها، نقش دفاعی خود را به سطحی بالاتر ارتقا دهد یا همچنان به اتحاد فراآتلانتیک امیدوار است.