جمهوری اسلامی ایران به‌منظور حمایت از کودکان و نوجوانان اقدامات گسترده‌­ای برنامه‌­ریزی و اجرا کرده است که در گزارش ملی از تحولات حقوق بشری و دستاوردهای آن برخی مصادیق کمی و کیفی این حقوق از جمله اقداماتی زیربنایی و تقنینی برای توجه بیشتر به حقوق کودکان، حمایت­ از کودکان در فرایند دادرسی، برخورد با مرتکبین خشونت، جرم­‌انگاری ازدواج‌های زودهنگام و ساماندهی کودکان خیابان آمده است.

به گزارش سرزمین مانا به نقل از  ایرنا- چهارمین گزارش ملی جمهوری اسلامی ایران از تحولات حقوق بشری و دستاوردهای آن ذیل سازوکار موسوم به یو پی آر (بررسی دوره‌ای جهانی وضعیت حقوق بشر همه کشورها) منتشر شده است و طبق برنامه قبلی، قرار است جمهوری اسلامی ایران در تاریخ ۲۴ ژانویه ۲۰۲۵ (امروز جمعه ۵ بهمن ۱۴۰۳) از گزارش ملی خود در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد دفاع کند.

در این گزارش ملی آخرین اقدامات و تحولات حقوق بشری و دستاوردهای آن طی یک دوره چهار سال و نیمه تهیه شده و بر مصادیق کمی و کیفی اقدامات حقوق بشری در حوزه بانوان، کودکان، اقلیت‌های دینی، افراد دارای معلولیت و سالمندان، بهره‌مندی متهمان و بازداشت شدگان از دادرسی عادلانه و عدالت قضایی، حق بر آموزش، حق بر سلامت، حق بر بهره‌مندی از استانداردهای زندگی مناسب اشاره دارد.

در بخشی از این گزارش، حقوق کودکان مورد توجه قرار گرفته است زیرا کودکان و نوجوانان سرمایه‌های جامعه هستند و جایگاه آنان در دیدگاه اسلامی بسیار متعالی است و آموزه‌های اسلامی تمام زوایای حقوق کودکان چه پیش از تولد و چه پس از آن را در ابعاد فرهنگی، آموزشی، تربیتی، اجتماعی، اقتصادی و حقوقی تبیین کرده و در راستای حقوق خصوصی و حقوق کیفری ایشان مسائل مبسوطی را طرح کرده است.

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز قانونگذار با عنایت به تعالیم اسلام و اهمیت دوران خردسالی به موضوع حقوق کودکان به طور خاص توجه کرده و در این راستا قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، جهت‌گیری‌هایی اساسی در زمینه‌های مختلف از جمله آموزش و پرورش رایگان و همگانی در همه سطوح، به ویژه برای کودکان را مطرح کرده است همچنین اهمیت حقوق کودک و اهتمام ویژه جمهوری اسلامی ایران جهت رعایت آن در اسناد بالادستی نظام مشاهده می‌شود و جمهوری اسلامی ایران به پیمان نامه بین المللی «کنوانسیون حقوق کودک» پیوسته است.

در طی چهار سال و نیم اخیر نیز که بازه زمانی چهارمین گزارش ملی جمهوری اسلامی ایران از تحولات حقوق بشری و دستاوردهای آن ذیل سازوکار موسوم به یو پی آر (بررسی دوره‌ای جهانی وضعیت حقوق بشر همه کشورها) است نیز اقداماتی در جهت حمایت از حقوق کودکان رقم خورده که ارائه اصلاح آیین‌نامه اعطای سرپرستی و آیین نامه حمایت از کودکان بد سرپرست و بی‌سرپرست به‌منظور تغییر رویکرد نگهداری کودکان از مرکز محوری به خانواده محوری، تدوین لایحه اصلاح ماده ۶۱۲ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ با موضوع تشدید مجازات پدر در فرض قتل فرزند و ایجاد محدودیت در حق ولایت و حضانت برای وی نسبت به سایر فرزندان و تصویب سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی (خرداد ۱۴۰۰) را می‌توان به عنوان اقداماتی زیربنایی برای توجه بیشتر به حقوق کودکان برشمرد.